Sivas'ın Hafik ilçesine bağlı Durulmuş köyünde bulunan gizemli oyuğun sırrı çözülmüş durumda. Bu oyuğun Milattan önce 1. yüzyılda inşa edildiği düşünülüyor. Benzer yapıların Sivas'ın yanı sıra Ordu, Giresun, Tokat ve Amasya illerinde de bulunduğu belirtiliyor. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü'nden Doç. Dr. Erdener Pehlivan, bu yapının geçmişi hakkında bilgi vermiştir.
“Sarnıçtan öte bir teknoloji barındırıyor”
Tahkimatlı kale yerleşimlerine Phrourion ismini verdiklerini ifade eden Doç. Dr. Pehlivan, “Söz konusu yerleşimlerin, M.Ö. 1. yüzyılda Mithridates döneminde yaygınlık kazandığını biliyoruz. Yaptığımız bir çalışmada, yaklaşık 6 km’lik aralıklarla teşkil edildiğini söyleyebilir hale geldik. Söz konusu yapıların varlığı, yalnızca ilimiz ile de sınırlı değil. Ordu, Giresun, Tokat, Amasya illerinde de çok sayıda örneği bulunmaktadır. Bu yapıların en önemli karakteristik özelliği ise tepe noktalarında yer alan ve 45 derecelik eğime sahip basamaklı tüneller. Söz konusu tüneller hydreialara ait. Bu noktada hydreia nedir sorusuna cevap vermek gerekirse, su sarnıcı benzeri yapılar bunlar. Ancak gerçekleştirdiğimiz çalışmalarla sarnıçtan öte bir teknoloji barındırdığını söyleyebiliriz” dedi.
“Sadece Sivas’ta yok, çevre illerde de bulunuyor”
Bahse konu sarnıcın Romalı General Pompeius tarafından taşla kapatıldığını ifade eden Pehlivan, şu ifadelere yer verdi: “General Pompeius Anadolu’ya, Sivas’a geldiğinde Mithridates’in elinden Roma ordusunun eline geçiyor ve bu süreçte Amasyalı bir coğrafyacı olan Strabon’dan edindiğimiz bilgiler ışığında içlerinde yer alan bu hydreiaların (basamaklı tünellerin) taşlarla doldurulduğunu biliyoruz. Bu noktada, ülkemiz sınırları içerisinde arkeolojik kazısı gerçekleştirilen tek örnek, Ordu ili Kurul Kalesi. Bu alan, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi’nden hocamız Prof. Dr. Süleyman Yücel Şenyurt tarafından kazılmaktadır. Bu kazı sayesinde dönem hakkında çok önemli arkeolojik kalıntılara ulaşılmıştır. Bu noktada Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğümüz, Ordu, Giresun, Sivas, Tokat ve Amasya illerini kapsayan bu yapılara ilişkin bir belgeleme ve tespit çalışması planlarsa, bizler üstümüze düşen görevi yapmaya hazırız.”